Truyện ngắn: NHẤT THẾ GIỚI!

 Má hay có câu cửa miệng … “nhất thế giới!”. Cái gì má cũng biểu là “… nhất thế giới!”. Có củ khoai mới luộc nóng hổi, má đưa cho thằng Tèo rồi biểu: “Ăn đi nè mày! Khoai lang ngon nhất thế giới đó!”. Câu được con cá rô dưới bờ kinh má đem kho tiêu, lên mâm cơm gắp cho con Đẹt hết phần lưng ít xương, gắp cho Tèo phần lưng bên kia, gắp cho ba phần dưới bụng cũng ít xương, còn phần đầu với bụng nhiều xương má gắp vô chén mình, miệng cũng không quên biểu: “Ăn đi mấy cha con bây! Cá rô đồng ngon nhất thế giới đó!”. Con Đẹt không biết lừa xương nên bị mắc chút xíu xương còn dính trong thịt cá, nó khóc bù lu bù loa, má hết hồn hết vía. Trồng được mấy cây hành lá với rau thơm trong cái thùng nhựa bể, má ngắt cho vô nồi canh chua cá lóc. Mùi rau thơm phưng phức. Má biểu: “Hành ngò thơm nhất thế giới!”. Nói chung, tất cả mọi thứ má làm đều “…nhất thế giới” hết trọi.

Thằng Tèo với con Đẹt, hồi nhỏ, đi học thành thói quen lúc nào cũng khoe bất kể cái gì của má cũng “… nhất thế giới”. Ai dè, có hôm nó được mấy đứa bạn đánh cho bầm giập vì cái tội “nổ” banh chành. Tụi học trò đem khoe đồ ăn má nấu ở nhà, thằng Tèo với con Đẹt cứ dành “công lao” ngon “nhất thế giới!” cho má mà chê đồ của mấy đứa bạn đem theo, đâm ra mấy đứa kia tức ói máu. Sau giờ học tụi nó xán cho hai đứa mấy tát đỏ lừ mặt mày. Đánh xong còn không quên hăm he: “Nổ lần nữa tụi tao cho hai đứa mày “bùm” luôn đó!”. Mặt mày tiu nghỉu trở về ôm má xà nẹo, khóc um sùm. Má hỏi tụi nó kể hết ráo. Má biểu nín rồi lấy chai dầu gió trong túi áo ra xức, quen miệng vẫn nói: “Dầu hay nhất thế giới. Xức vô hết đau liền!” Vậy là thằng Tèo với con Đẹt nín khe vì… thấy dầu có công hiệu.

Câu nói “… nhất thế giới!” thành câu cửa miệng quen thuộc và trở thành “món riêng” không thể thiếu của má. Riết nói chuyện với bà con hàng xóm cái gì cũng khen nhất thế giới. Mấy tháng đợi lúa chín, cả nhà bóp bụng ăn khoai lang, bắp, khoai mì thế cơm. Má cũng luộc, hấp đủ kiểu. Ba hiểu cảnh nhà nên ăn ngấu nghiến. Còn thằng Tèo với con Đẹt ăn riết đâm ngán. Hai đứa nó lắc đầu, trề môi bai bải. Má biểu: “Ăn đi! Ngon nhất thế giới đó!”. Ráng nặn cho ra miếng nước miếng để kéo cho trôi cái món ngon “nhất thế giới” đang nằm ngấp ngửa ở cuống họng vô bao tử mà hai đứa nhỏ muốn trào nước mắt. Má dòm hai đứa ăn cũng muốn khóc. Đói mà! Biết làm sao! Ba cũng khóc nhưng chắc không vì ngán ngẫm món ăn ấy, mà vì thương má. Má nhìn cha con ăn mà mỉm cười. “Sao em hổng ăn?” ba sực nhớ má chưa bỏ gì vào bụng, má ậm ờ… “Em còn ít khoai luộc sau bếp. Hồi nãy để trên mặt nên chín chậm.” Ba dằn củ khoai đang cầm trên tay bẻ ra đưa vô bàn tay má rồi biểu: “Ăn đi em!”…

…

Có hôm thằng Tèo đi học về chẳng nói chẳng rằng gì với ba má và con Đẹt. Đến tuổi dậy thì, nó thành một thanh niên trong mắt bao người, kể cả má và ba cũng thấy nó khác. Trổ mã nhìn đẹp trai, bắt mắt. Nó bắt đầu biết ăn diện quần áo, vật dụng và nhu cầu ăn uống cũng theo cái “gu” riêng của nó. Nó bực mình với cái nghèo của gia đình.

-“Má thôi cái ngữ “nhất thế giới đi!”. Người ta ăn đùi gà chiên, thịt heo khìa đủ kiểu mà còn biểu “dở nhất thế giới”. Còn má thì tối ngày khoai với bắp mà đòi ngon “nhất thế giới!”

Nó khó chịu khi đứng gần ba mà nghe cái mùi sình non thúi hoắc xộc thẳng vô mũi vì… ba nó đi sên vuông cho người ta. Nó không vui khi thấy má cứ lụi hụi vá mấy cái áo mấy cái quần rồi nhận lại mớ tiền công vài chục ngàn. Lâu lâu thằng Tèo xí hoắc: “Trời! Thời buổi này ai mà đi kiếm vài chục ngàn nữa. Một ngày người ta kiếm mấy trăm ngàn, mấy triệu còn hổng thấy gì!”. Con Đẹt dù có lớn chút đỉnh nhưng tính tình vẫn trẻ con nên thằng Tèo cũng xử khô máu với cái kiểu ngây thơ của em mình.

“… nhất thế giới” vẫn là câu nói quen thuộc của má. Thằng Tèo nhiều lúc đâm thành tiếng nạt lại: “Thôi! Tui lớn rồi chứ có còn con nít đâu mà dụ tui cái này nhất thế giới, cái kia nhất hành tinh.” Má sựng toàn bộ cảm xúc trước câu nói của Tèo. Giây lát má lại cười, đánh trống lảng qua việc khác: “Bữa nay con học thế nào.” Má lấy bàn tay đặt lên vai Tèo, định mở miệng nói: “Con của má học giỏi nhất…” rồi thôi vì Tèo không thích kiểu nói ấy nữa.

Từ ngày Tèo lớn lên và có nhận thức về cuộc sống quanh nó, má lại buồn và lo nghĩ nhiều. Nhiều đêm trằn trọc nghĩ cho hai đứa con. Hổng lẽ muốn con mình làm con nít hoài rồi mai mốt ba má chết ai lo cho tụi nó. Tụi nó cũng phải lớn như người ta, đi làm như người ta, có vợ có chồng như người ta, sinh con đẻ cái như người ta… nhưng má sợ… sợ nó đua đòi như người ta. Đua đòi mà đúng thì hổng nói, nhưng đòi cái sai trái và vượt quá khả năng thì ba má lấy gì đáp ứng. Mà cái tuổi đương lớn nếu không được đáp ứng thì hậu quả gì sẽ diễn ra.

Từ dạo đó, câu nói “… nhất thế giới” dần bớt xuất hiện. Khuôn mặt ba và má ít khi cười tươi hay chuyện trò rôm rả như trước đây. Con Đẹt cũng ít tiếp xúc với anh hai vì hình như nó cũng dần lớn và dần hiểu chuyện như anh. Chỉ khác là nó chưa lên tiếng phản pháo với ba má như thằng Tèo đã làm mà thôi. Ba vẫn đi sên vuông. Mỗi lần đi làm về là ba tắm rửa rồi né xa xa thằng Tèo, vì ba biết nó ngại cái mùi thúi hoắc. Má cũng im ỉm làm việc kiếm từng đồng từng cắc. Thằng Tèo thấy cô đơn.

Nó cảm giác nỗi lạc lỏng rõ ràng nơi gia đình dù cố mấy cũng không tìm được. Lâu lâu má lỡ miệng nói câu gì “nhất…” rồi sực nhớ mà im thin thít, thằng Tèo lại phát cười trong bụng, nó ngẫm: “Bà già này! Mắc cười thiệt chớ!”.

…

“Má ơi! Tèo nè má!”

Khuôn mặt má với đôi mắt hoắm sâu, lõm vào bên trong. Nhẽ ra má đã không mở mắt khi giao tiếp với người khác vì mỗi lần mở mắt là mỗi lần khó khăn. Nhưng vừa nghe nhắc tiếng “Tèo” – đứa con yêu quý đi biền biệt cả chục năm mới về, thì má cố hết sức để nhướng cặp mắt vô hồn để nhìn con. Vẻ vô hồn dần mặc lấy tình cảm đong đầy, chẳng mấy chốc hai mắt má đã đỏ ửng vì muốn khóc. Mấy ngón tay cử động như cố để với tới gần Tèo, nhưng không thể. Những sợi dây truyền máu và nước biển cứ dính liền vào hai mu bàn tay. Ở những chỗ tiếp giáp kim tiêm với da bàn tay vẫn còn những vết bầm nho nhỏ.

-“Tèo! Tèo! Về… hả… con!”

Má cố kháp mấy hơi để nói được bấy nhiêu chữ. Tèo ôm quàng lấy ngang bụng của má. Con Đẹt đàng sau rờ bờ vai của Tèo, nhẹ nhắc:

-“Thôi anh hai! Để má nghỉ ngơi! Đừng để má xúc động!…”

Lời nhắc ngắt ngang nửa chừng bằng tiếng thở dài. Không dám nói tiếp vì Đẹt biết má còn nghe được rất rõ. Đẹt sợ nhắc tới cái chết sắp đến với má sẽ khiến má đau lòng. Tèo bước ra khỏi căn phòng mà má đang nằm, đi lên nhà trước với ba.

Căn nhà giờ được tu sửa lại chỉnh chu nhiều phần. Cảnh quê không mấy thay đổi. Cây cối và bầu không khí quê gợi lên cho Tèo bao nhiêu kỷ niệm thời thơ ấu. Chỉ riêng ba giờ đây tóc bạc nhiều. Hớp cốc rượu, ba hỏi: “Tèo! Chắc đợt này mày gặp má lần cuối quá!”. Tiếng nói “lần cuối!” được phát ra trên cửa miệng một người đàn ông sao nghe chua xót. Không nước mắt. Không rên rỉ. Nhưng thực lòng họ nát ra từng chút một. Đó là cảm xúc đau đớn vượt lên trên mọi giọt nước mắt. Tèo im ỉm uống rượu với ba.

Đẹt luộc mấy củ khoai, mấy trái bắp đưa lên. “Ba với anh hai ăn đi! Chiều giờ uống không chưa bỏ miếng gì vô bụng. Khoai với bắp ngon nhất thế giới đó!”. Tèo giật nảy mình lặp lại câu: “…nhất thế giới!”.        Trời! Y như má! Tèo nhìn con Đẹt quay lưng đi xuống nhà sau, em gái nay đã lớn nhìn không khác gì má. Từ bờ vai, mái tóc và cả cái dáng hất hai bên mỗi bước đi nữa. Giống nhất là cái điệu “… nhất thế giới!”. Chợt Tèo ngấu nghiến củ khoai nóng hổi gần như mắc nghẹn. Nước mắt rớt lộp độp. Ba hớp ly rượu nhìn Tèo rồi cười nhẹ, nói trong lè nhè: “Ăn khoai ngon nhất thế giới mà khóc dữ vậy con!”

                                                                                        Little Stream

Truyện ngắn: ĐÁ VÀ CÂY

NGHE AUDIO TRUYỆN TẠI ĐÂY

 Nắng dọi xuống mặt đường. Cây tỏa lá xanh ngắt che chắn cả một khoảng đường đi. Những bầy chim tá túc dưới tán cây đang ríu rít trêu chọc nhau. Chúng rỉa lông cho nhau và thi thoảng quẹt chiếc mỏ nhỏ xíu lên tảng đá bên cạnh thân cây. Tảng đá có vẻ cổ kính, mọc nhiều rong rêu và hoàn toàn nằm trong bóng mát của cây xanh. Đã có một câu chuyện dài giữa cây và đá mà chỉ những cây cổ thụ, những chú chim nay đã gần đất xa trời mới biết câu chuyện ấy. Nhiều loài chim và côn trùng tá túc dưới tán cây và nô đùa cạnh tảng đá không vì nơi ấy mát mẻ hơn những tán cây khác, nhưng vì chúng đã được nghe kể lại câu chuyện của cây và đá. Dường như chúng cũng mong muốn điều gì đó…

Ngày ấy cây mới là hạt giống nhỏ xíu dưới lòng đất. Chẳng biết cớ sự nào đã làm rơi hạt giống nhỏ xíu xuống đây. Có thể do một bác nông dân nào đó cố tình hoặc vô ý chọn hoặc đánh rơi hạt giống vào vị trí này, nhưng có vẻ mọi chuyện là vô tình thì đúng hơn. Bởi xung quanh cây chẳng có cây nào cùng giống loài với nó cả, trơ trọi mình cây giữa bao nhiêu loài cây khác. Hay bởi một cơn gió nào đó thoảng đưa hạt giống đến đây tựa như cuộc đời tầm gửi. Hoặc bởi một chú chim nào đó đã bén duyên cho cây hiện hữu ở chốn này. Có nhiều giả thiết đặt ra nhưng không có giả thiết nào là đúng. Cũng vậy, tảng đá cũng nằm chơ vơ trên mặt đường và ngay phía trên chỗ hạt giống nằm.

Nóng! Từ lòng đất hạt giống nguyền rủa tảng đá, bởi không được gieo xuống đủ sâu để hưởng trọn sự ẩm ướt và dưỡng chất của đất, mà lại gần cạnh chỗ tảng đá nằm. Độ nóng của đá dưới ánh nắng mặt trời tỏa ra một lượng nhiệt lớn ảnh hưởng tới những bãi cỏ xung quanh cũng gần như chết khô, trong đó có cả hạt giống. “Bác đá ạ! Bác có thể vui lòng nhích xa chúng tôi chút xíu được không?” Bác đá gãi đầu phân bua: “Tôi cần phải có ai đó lăn đi giúp, chứ làm sao tôi có thể tự lăn đi được!”. Những phàn nàn mỗi ngày thêm nặng nề. Có những chỗ cỏ vàng úa và sắp chết khô cố gắng thoi thóp van xin đá: “Bác ơi! Bác rời đi giúp!”. Đá chỉ biết thinh lặng. Tự ngẫm về sự hiện hữu của mình, đá tự hỏi: “Tôi có ích gì cho đời này? Cớ sao tôi lại được đặt ở đây, giữa một vùng trơ trọi. Cớ sao không là một vùng núi đá xa xôi nào đó, nơi mà tôi được hoan hỉ hợp đoàn?” Đá dằn vặt cắn rứt, trách mình rồi… lại quay lại trách mình. Một cảm thức vô dụng khó tả vực lên trong tâm thức của đá.

Nảy mầm. Hạt giống tới ngày nảy mầm. Nằm ngay dưới tảng đá, hạt giống chẳng hiểu vì sao mình lại lên mầm nhanh như vậy. Chỉ sau hơn một tuần được gieo xuống và không được ai chăm bón cũng như tưới tắn, nhưng mầm vọt lên nhanh như thổi. Vừa vươn lên chút xíu thì mầm xanh phát hiện mình nằm giữa nhúm cỏ đã chết khô vàng úa. Mầm xanh tự hiểu đời mình. Bác đá mở mắt nhìn mầm xanh mỉm cười. Mầm xanh nhắm mắt lại không muốn nhìn nữa. Trong phút nhắm mắt mầm thấy mình đang khóc. Khóc tức tưởi. Trời cho mầm sự sống, cho hiểu biết đoán trước vận mệnh mình. Đá kia nóng hổi giữa trưa làm chết bao nhiêu thực vật xung quanh, còn mầm xanh thì đâu là gỗ đá. Trong những ngày được đất bọc dưỡng, mầm đã cảm thấy bực bội bởi hơi nóng của đá dù cách một lớp đất. Nay trực diện đối mặt mới thấy khó chịu biết nhường nào.

“Chào bạn mầm bé nhỏ!” Bác đá mở lời chào mầm xanh trước. Mầm chẳng mở mắt nhìn, hồi sau đáp lại vài từ cụt lủn: “Câm đi! Kẻ tàn ác!”. Đá im ru. Mầm im ru. Mặt trời lên đỉnh điểm, mầm bắt đầu khó chịu với cái nóng kinh khủng từ tảng đá tỏa ra. “Trời ơi! Kiểu này tôi chết chắc!”. Bác đá buồn rầu chẳng đáp tiếng nào. Màu xanh non lá đang nhuốm sang màu nâu vì bị cháy. Quá trưa đến chiều những đỉnh lá non của mầm đã gần như cạn kiệt. Mầm cảm giác mọi sức lực bị sức nóng từ đá lan ra đã hút trọn vẹn chẳng còn gì sót lại. Có chăng sống hết đêm này rồi mai tụ đoàn đám cỏ cháy quanh mình thôi.

Khóc! Đá ước mình có thể khóc. Khóc để có những giọt nước tắm cho mầm xanh. Cố nhăn mặt, ép hai mí mắt cũng không khóc được. Đá tìm cho mình xúc cảm về một kỷ niềm buồn xa xưa cũng không thể lục lọi bất cứ điều gì. Đá đang nỗ lực dù mầm xanh không biết. Mầm chỉ gặm nhấm cái chết dần chết mòn của mình trong tủi hổ và buồn bã và chẳng đoái hoài chút nào tới đá.

Sáng hôm sau, mầm mở mắt ra vẫn biết mình còn sống. Mớ lá đã cháy còng queo phía đầu. Đối diện trước mầm là tảng đá to đùng. Mầm thấy đá vội nhắm mắt xoay đầu hướng khác. Giữa trưa cái nắng lại tiếp tục thiêu đốt. Mầm xanh không chịu nổi, đã cất lời nguyền rủa chứ không kiệm lời như hôm qua nữa: “Bác đá này! Sao bác ích kỷ và tàn nhẫn đến thế?” Bác đá vội hỏi: “Sao cháu nói bác như thế?” Trong tức tưởi mầm xanh nói một tràng thật dài: “Bác ích kỷ vì bác chỉ biết có mình bác thôi! Bác đâu để ai sống cạnh mình. Bác tỏa hơi nóng khiến bao nhiêu loài cỏ cây quanh bác đều chết khô. Bác nhìn tôi xem, nay mai rồi tôi cũng chết như thế thôi. Bác ích kỷ khi các thảm cỏ van xin bác rời đi mà bác chẳng chịu rời. Bác bảo bác không tự lăn được thì sao bác không nhờ người đi đường lăn giúp, như thế là bác có ý cố hữu ở đây để giết chúng tôi có phải không? Bác tàn nhẫn bởi thấy chúng tôi – những thực vật sống quanh bác- lần lần ra đi mà bác vẫn vui vẻ sống chẳng đoái hoài tới chúng tôi. Tôi và bác có thù hằn gì với nhau mà bác không cho tôi một con đường sống”. Đá im bặt trong đau đớn. Không nói nên lời.

Mưa. Mưa tầm tã. Mưa xối xả. Trong vài giờ cả cánh đồng ngập lênh láng nước. Những cây cỏ và lúa không trụ được đã nổi lềnh bềnh. Xác bao nhiêu côn trùng trên mặt đất cũng đang lềnh bềnh. Mọi thứ đều ngập trong biển nước. “Bựt!” mầm xanh nghe có cảm giác nhói ở phần rễ. “Bựt!” lần thứ hai mầm xanh đã bị giật khỏi mặt đất, thân mầm bị bứng lên một khúc rồi nằm bềnh trên mặt nước. Mầm chỉ kịp la: “Á! Cứu!” Vừa kêu vừa quay tìm ai có thể giúp mình. Chỉ thấy mỗi bác đá. Mầm xanh định im bặt không kêu cầu bác đá vì nhớ lại những điều đáng ghét bác đá đã gây ra, mầm cũng nhớ những lần nguyền rủa bác đá nặng lời nhưng những lần ấy… bác chỉ im bặt. Phải chi bác ấy đáp một lời thì bây giờ mầm xanh mở lời cũng đỡ thẹn thùng hơn. Có vẻ mầm xanh chuyển từ thái độ kiêu hãnh ban đầu sang thái độ ngượng ngùng xấu hổ. Bác đá vừa thấy mầm xanh bựt gốc đá vội la toáng lên: “Bám vào thân của bác!”. Mầm xanh trong phút thẹn thùng nghe bác đá không ngừng kêu. Mầm xanh cố cùng vẫy mớ rễ yếu ớt nhỏ xíu của mình cựa quậy cố sờ được thành đá sần sùi. Có những sợi rễ đã bị đứt vì cứa phải cạnh bén của đá, mầm xanh thét lên: “Đau quá! Đau quá bác ơi!”. Bác đá vẫn thất thanh: “Ráng lên! Bám vào thành mặt bằng của bác để cháu không bị trôi đi”. Mầm cố quăn queo chùm rễ, cuối cùng đụng được mặt ngang sần sùi của đá, mầm ráng hết sức níu vào những chỗ sần sùi ấy. Bác đá vội nói: “Ráng giữ lại! Đợi vài giờ nước rút hẳn buông rễ ra!”. Mầm chỉ thẹn thùng thinh lặng, thi thoảng có tiếng lí nhí: “Bác tốt vậy sao!”.

Trời chạng vạng. Nước rút. Mầm buông lỏng bộ rễ rớt “phịch!” xuống mặt đất. Mỏi khủng khiếp. Rã rời thân mình. Có những chỗ lá bị dập và phía đọt gần như gãy ngọt sớt. “Cháu có sao không?” Bác đá hỏi to. Mầm cố gượng trả lời: “Cháu không sao bác ơi! Cám ơn bác giữ cháu lại!”. Mầm chợt giật mình vì mình vừa nhỡ cám ơn… kẻ mà mình ghét cay ghét đắng. Nhưng thôi lỡ cám ơn rồi cũng không sao. Đêm xuống nhanh. Mầm chưa kịp tìm chỗ đất mềm đâm rễ xuống sau trận mưa, mầm thấy mình lạnh lẽo và đau đớn khủng khiếp. Bác đá vội bảo: “Nép sát chân thành đá, bác chắn cho cháu!”. Mầm co ro cả đêm dưới thành đá. Hơi nước ẩm tỏa lên ngai ngái khó chịu, nhưng đá hấp hết vào mình để mầm không còn cảm giác khó chịu. Nhìn mầm ngủ ngon lành, đá vui mừng khôn xiết.

Mấy ngày sau mầm dần hồi phục. Bộ rễ đã bám chắc hơn trên mặt đất nhưng lần này mầm chọn chỗ bám rễ cạnh bác đá và nghiêng theo chiều nghiêng của đá. “Cháu làm gì vậy? Không sợ chết khô à? Sao mọc gần bác vậy?” Mầm xanh cười: “Bác đã cứu cháu mà!”. Sau trận mưa lớn hôm đó cũng là khởi đầu mùa mưa. Ngày nào cũng có những cơn mưa tắm mát cho mầm xanh và bác đá. Nắng có chói chang và nóng gắt nhưng cơn mưa lại khiến cả hai dịu lại. Thảm thực vật xung quanh cũng mọc lại và vui đùa với mầm và bác đá. Mầm phát triển nhanh chóng thành cây xanh trưởng thành. Chỉ mấy tháng mùa mưa mà cây đã phủ cả tảng đá và thảm cỏ xung quanh tảng đá. Giờ thì thân cây uốn cong theo chiều nghiêng của đá và bám rễ chắc nịch. Bác đã vui vẻ giữ cho đất được yên và rễ cây được cố định. Cây cứ thế vươn cao vươn cao. Mấy mùa mưa lại về có những đám rêu xanh đã mọc lên trên bác đá. Có những cây xanh sống bám đã tựa vào thành đá mà sống. Chim, bướm và các loại côn trùng lại kéo về chung sống dưới tán cây và bác đá.

Cây đã khôn lớn và tự hỏi: “Nhờ đâu mình có được hôm nay?” Vòng suy nghĩ của cây luẩn quẩn khiến cây thấy ân hận vô vàn. Những lời trách cứ bác đá là lời khắc sâu làm tổn thương bác đá. Buổi tối, khi mọi sinh vật chìm vào giấc ngủ, cây thì thào gọi bác đá, bác trả lời trong cung giọng âm trầm của tuổi cao niên khó ngủ. “Bác ơi! Cháu cám ơn bác! Cháu trách lầm bác rồi!”. Cây rỏ nước mắt hòa màn sương đêm ướt cả tảng đá và thảm cỏ. Cây đã hiểu nguyên cớ hạt giống nảy mầm là nhờ sức nóng của bác đá hợp với hơi ẩm của đất. Cây đã hiểu những thảm thực vật không chết vì nóng, nhưng mùa khô chúng thích nghi bằng cách sống dưới bộ rễ và mùa mưa thì vươn lên xanh tốt. Cây hiểu vấn đề không vì bác đá không kêu người đi đường lăn đi giúp nhưng vì bác nói người ta không nghe được, chỉ có thế giới loài vật ngỡ như vô tri mới nghe được tiếng của bác mà thôi. Cây hiểu bao lần bác đá bảo vệ mình khỏi sự tấn công của chim chóc đến đe dọa mầm xanh non nớt, cụ thể là thoát chết qua trận mưa ngập lênh láng năm ấy. Cây hiểu vấn đề rắc rối không bởi bác đá mà bởi chính mình. Chỉ khi cây chịu lớn lên mới che được bác đá khỏi cái nóng, che được mảng cỏ dưới kia và che chắn cho bao nhiêu chim chóc, sinh vật sống dưới lòng đất. Điều quan trọng hơn hết là cây đã hiểu không phải bác đá không chịu thay đổi, nhưng do cây có chịu thay đổi cái nhìn nên tích cực hơn, để cây trở nên yếu tố sinh động, như bác đá đã góp phần, hay không mà thôi. Cuối cùng, cây nhận ra sự hiện diện của mình cũng như của bác đá không là vô tình, mà bởi sự sắp đặt của Tạo Hóa muốn cây và đá ở cạnh nhau.

                                                                                        Little Stream

Chuyển ngữ: NHÌN LẠI MÙA CHAY - CỚ SAO TÔI KHIẾN ĐỜI MÌNH BẬN RỘN?

 Tôi vẫn luôn bận rộn, và tôi luôn xin lỗi vì điều ấy. Sau nhiều năm trong vai trò một người vợ và một người mẹ, cuộc sống của tôi đã đầy ắp: hạnh phúc và chút gì đó đảo điên. Giờ, tôi nghỉ hưu, cuộc sống của tôi vẫn đầy ắp và hạnh phúc, nhưng vẫn chất chứa những đảo điên và bận rộn. Khi tôi cố để dành thời gian để nhìn lại trong suốt Mùa Chay này, cũng là dịp tốt lành để nhìn lại: tại sao (why) khó khăn lắm tôi mới có được chút thời gian để cầu nguyện chậm rãi như thế này. Phải chăng tôi đã quá bận rộn để “làm điều gì đó trong Mùa Chay”? Trong những tuần Chay thánh này, chúng ta có thể nhìn lại và cầu nguyện với lịch trình sống của chính mình, và nhìn vào những khuôn mẫu mà chúng ta đã dại dột khuôn theo, gồm cả những thói quen ngăn trở chúng ta đến gần hơn với Thiên Chúa.

Thánh I-nha-xi-ô đã viết rằng mỗi người chúng ta được dựng nên để ngợi khen, tôn kính và phụng sự Thiên Chúa và nhờ làm những điều ấy mà chúng ta trở nên chính chúng ta hơn và hạnh phúc hơn. Từ nhận định trên cho thấy mỗi điều xảy đến trong cuộc sống chúng ta hoặc sẽ giúp chúng ta ngợi khen, tôn kính và phụng sự, hoặc sẽ lôi chúng ta đi xa khỏi thân tình với Đấng Tạo Hóa.

Lịch trình sống của chúng ta thích ứng thế nào với nhận định trên? Thánh I-nha-xi-ô đề nghị việc hồi tâm ngày sống trong tâm tình cầu nguyện cách thường xuyên, chú ý lúc nào và ở đâu mà chúng ta đã đến gần Thiên Chúa hơn hết, và lúc nào ta rời xa Thiên Chúa trong ngày sống của mình. Dù cuộc xét mình thường xuyên về ngày sống có thể thực hành tương tự nhau, nhưng việc tạo ra khoảng trống để nhìn lại ngày sống cách thường xuyên và sâu xa hơn lại đang rửa sạch tâm và trí chúng ta khỏi sợ hãi và căng thẳng.

Nài xin ân sủng để làm nhiều điều trong bình an, can đảm và tin tưởng hơn, là một hành trình thực tế của Mùa Chay. Điều đó đặt tôi gần với Chúa Giê-su hơn. Điều đó chuẩn bị tôi để cử hành mầu nhiệm tử nạn và phục sinh nơi chính con người tôi. Sự thanh lọc trong Mùa Chay trở nên một sự giải thoát khỏi nỗi sợ hãi và đau khổ. Tôi có thể vẫn không có nhiều thời gian thư thái, nhưng tôi sẽ thư thái để làm việc cách dũng cảm hơn và bớt đi việc mất sức cũng như bớt căng thẳng hơn.

Khi nhìn vào lịch trình sống của mình vào đầu tuần hay đầu tháng, tôi có thấy bất kỳ khoảng trống nào để cầu nguyện và nhìn lại ngày sống không? Mới đó, tôi đã lấp lịch trình của mình với một dự án cộng đồng chú trọng về chủng tộc ở Hoa Kỳ. Đó là một điều tốt, phải vậy chứ? Dĩ nhiên rồi! Đó là một điều tốt.

Khi Ta đói các ngươi đã cho Ta ăn

Tuy nhiên, nếu tôi cầu nguyện với lịch trình sống của tôi và nài xin Thiên Chúa mở lòng tôi ra, có thể tôi thấy một tia sáng lờ mờ để từ đó tôi có thể “thắp sáng” nhờ việc làm này. Vâng, đây là một việc mạo hiểm nhưng có thể một thúc đẩy nhỏ để tôi thích nghe người khác nói cho tôi hay rằng tôi có thể đóng góp thế nào vào công cuộc này. Đó là một điều tốt để có thể là một phần quan trọng của công cuộc ấy, nhưng có bao nhiêu khoảng trống mà tôi đã mở ra trong lịch trình sống – hay trong đời sống của tôi – để thinh lặng và lắng nghe?

Ta khát và ngươi đã cho Ta uống

Phục vụ ở một giáo xứ hay những dự án cộng đồng là điều tuyệt vời. Nhưng nó có cho chúng ta thời gian để chăm sóc cho những ai cần tới sự quan tâm của chúng ta một chút hay không? Chúng ta làm được bao nhiêu công việc ở giáo xứ chỉ vì chúng ta được kể là đóng góp biết bao nhiêu việc vô giá cho giáo xứ? Đó có thực sự là điều cần nhất hay không?

Ta lang thang và ngươi đã tiếp rước

Chúng ta có chọn để làm những điều mà chúng ta cảm thấy mưu ích cho chính mình và vừa vặn với vùng an toàn của chính mình hay không? Chúng ta có từ khước những cuộc mạo hiểm vốn cần thiết mà ở đó cách liều lĩnh chúng ta có thể bị xóa đi hay không?

Ta bệnh tật và ngươi đã chăm sóc cho Ta

Vì là những con người nên mỗi người chúng ta có những thúc đẩy hỗn tạp về nhiều điều nơi chính mình. Góp phần vào một dự án tuyệt vời là điều tốt. Lắng nghe những điều tuyệt vời ta đã làm khiến ta xúc động, nhưng có thể gây nghiện, bên cạnh hiệu quả, nó còn đi xa hơn những điều như thế. Thánh I-nha-xi-ô biết rằng tâm hồn con người thật tốt và ý hướng tốt nhất của chúng ta có thể bị pha tạp. Thánh nhân đề nghị rằng khi chúng ta không chắc chắn về những thúc đầy thực tại nào đó nơi mình, chúng ta cầu nguyện xin ơn khao khát (desire) để làm những việc nhằm kiện toàn kế hoạch theo cách thức làm tăng trưởng tình yêu và phụng sự Thiên Chúa.

Khi tôi nhìn qua lịch trình sống của tôi trong những ngày đầu tuần, tôi phải tự vấn chính mình trước tình yêu mà tôi dành cho Thiên Chúa. Điều bận rộn nào có thể kéo tôi đến gần Thiên Chúa? Tôi phải thừa nhận rằng không có câu trả lời rõ ràng thay cho ý tưởng tôi muốn câu trả lời là gì.

Khi ngồi trong thinh lặng, mở tâm hồn mình và nài xin Chúa Giê-su ban cho chúng ta lòng khao khát để mọi cuộc hẹn, mọi trách nhiệm, mọi cam kết là nhằn làm vinh danh Chúa hơn – chứ không làm vinh danh chúng ta. Trong mùa Chay, điểm này có thể gắn với sự khiêm tốn và thái độ hướng tới yêu mến và hiểu biết về những gì mà Chúa Giê-su đã trao ban cho chúng ta. Và chúng ta có thể vọng lại tiếng nói của thánh Gio-an Tẩy Giả khi chúng ta cầu nguyện trong niềm tin và lòng yêu mến Chúa Giê-su rằng:

Ngài phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại.

Nguồn bài viết:

https://onlineministries.creighton.edu/CollaborativeMinistry/Lent/Busyness-in-Lent-Waldron.html

Tác giả: Maureen McCann Waldron

Chuyển ngữ: Little Stream

Tản mạn: CON ĐÃ XIN GÌ?

 Có lần, Chúa Giê-su đã nói với các môn đệ rằng: “Cho đến nay, anh em đã chẳng xin gì nhân danh Thầy. Cứ xin đi, anh em sẽ được, để niềm vui của anh em nên trọn vẹn” (x. Ga 16,24). Trong mùa Chay  này, khi nghe qua câu nói của Chúa Giê-su, tôi thấy bản thân cần rà soát lại chính những điều mình đã chưa xin hoặc ít khi xin cùng Thiên Chúa.

Hành động van xin cùng Thiên Chúa không là điều xa lạ với người Ki-tô Hữu. Trong cái nhìn đức tin, mọi lời nói, việc làm và hành động đều quy hướng về Thiên Chúa. Người Ki-tô Hữu nhận ra mình dễ bị cuốn theo những xa hoa của trần thế, vậy nên ý thức để nguyện xin Thiên Chúa giúp quy hướng cách trọn vẹn về Người luôn là điều cần thiết mọi nơi, mọi lúc. Chúa Giê-su, Ngôi Hai Thiên Chúa xuống thế làm người, đã nêu gương cho mỗi người chúng ta về hành động nguyện xin này. Không khó để bắt gặp một Giê-su âm thầm cầu nguyện với Cha (x. Lc 3,21-22; 5,16; 6,12; 9, 28). Nhờ những cuộc chuyện trò tâm linh như thế, mà Giê-su được Cha tiếp sức, chỉ dẫn và hướng cho cuộc đời Giê-su theo Thánh Ý của Cha trên trời. Người Ki-tô Hữu cũng trên bước đường liên lỉ theo Chúa Giê-su, thì chắc chắn việc nài xin này không thể thiếu vắng trong đời họ.

Van xin cùng Thiên Chúa như một cách điều hướng cuộc đời mình. Đồng thời, cũng như một lời nhắc nhớ về cùng đích cuộc đời con người. Tuy vậy, không phải bất cứ điều gì tôi xin cũng đúng và hợp lý. Thánh Gia-cô-bê có nhắn nhủ người tín hữu rằng: “Anh em không có, là vì anh em không xin; anh em xin mà không được, là vì anh em xin với tà ý…” (x. Gc 4,2-3). Đúng vậy, tôi thấy những ý hướng mà mình nài van cùng Thiên Chúa không quy hướng về Thiên Chúa, mà lại mang nét tư lợi và ích kỷ hướng về bản thân mình. Trách thì hơi nặng, nhưng không hề sai. Lẽ thường, người ta vẫn xin điều gì có ích cho bản thân, gia đình mình trước đã, rồi mới tính tới những người xung quanh, và rốt cùng là Thiên Chúa. Đó là còn chưa kể tới những điều tôi van xin nhằm mưu hại cho người khác để trục lợi cho bản thân mình nữa. Như thế, ý nghĩa điều hướng cuộc đời, hay cùng đích của đời tôi hướng về Thiên Chúa ngang qua tha nhân đâu còn nữa.

Phải chăng tôi đang đeo bám theo cái vòng xoay vật chất, hưởng thụ, tiền tài, danh vọng và nhiều thứ khác trên trần gian này. Cứ mỗi thời, mỗi lúc tôi xin một điều hợp ý với bản thân mình, đạt được rồi thì xin điều cao hơn, và dần dà, tôi biến ý xin của tôi thành tham vọng hoặc ảo tưởng, vốn là điều mà Thiên Chúa chẳng bao giờ ban cho. Cứ chạy theo những gì rất thế tục, tôi dần xa Chúa, và kết quả nhận được là cái kết vô hậu chẳng mong muốn. Trở lại thực tại để ngẫm, có bao nhiêu lần tôi trách Chúa đã không ban cho tôi điều mình xin? Bình thường khi sống bình an hạnh phúc, có mấy lần tôi nhớ tới Chúa, vậy mà khi gặp khó khăn, đau khổ lại than van thống thiết. Vì thế, trong tâm tình mùa Chay, tôi được nhắc nhớ câu nói của Chúa Giê-su và của thánh Gia-cô-bê, về thái độ cần có khi xin Chúa bất cứ điều gì. Vâng! Thực sự tôi đã không xin, mà nếu có xin thì tôi đã chưa xin đúng theo Thánh Ý Chúa, là điều làm sáng Danh Chúa và mưu ích cho tha nhân hơn là mưu ích cho bản thân mình, thậm chí là quên đi chính mình.

Chợt nhớ lại câu nói của một linh mục đã nhắc nhở tôi rằng đừng bao giờ biến Chúa thành người mắc nợ chúng ta, rồi mỗi lần van nài là mỗi lần bắt Chúa trả nợ. Thái độ ấy là điều phản bội lại tình yêu của Thiên Chúa. Người hoàn toàn trao ban cho chúng ta mọi sự cách nhưng không, chẳng tính toán hay so đo bất cứ điều gì, vậy mà tôi lại vô tình bắt buộc Chúa phải làm điều này, điều kia. Ngồi lặng lại đôi chút, tôi tự hỏi chính mình trước đại dịch Covid 19 và bao nhiêu cơn thiên tai, nhân tai tôi đã xin gì cùng Chúa? Ôi! Thật xấu hổ, thật ngượng ngùng, tôi đã xin… “đừng cho con, gia đình con, đất nước con gặp phải những điều đó!”. Giờ đây, nghĩ lại tôi phải xin lỗi Chúa, xin lỗi anh chị em tôi khắp nơi trên thế giới thật nhiều vì đã quên rằng họ cũng đang chống chọi với đại dịch Covid 19, thiên tai, chiến tranh, đói khát và bao nhiêu thiếu thốn khác. Tôi đã quên họ và không xin gì cho họ cả… Tôi thật đáng chê trách biết bao.

Trong mùa Chay này, Chúa nhắc tôi nhớ rằng hãy xin một điều duy nhất, là được sống đẹp ý Người trong mọi hoàn cảnh. Mẫu gương của Chúa Giê-su, Mẹ Ma-ri-a, thánh Giu-se và bao nhiêu vị thánh khác đã chỉ cho tôi điều đó. Việc thanh lọc ý hướng không là chuyện chóng vánh, nhưng cũng không thể nói là không bắt tay làm được ngay lập tức. Chỉ có bắt tay thì mới mong dần dần thanh lọc được phần nào những ý hướng xấu xa và ích kỷ của bản thân mình.

Lạy Chúa, con xin lỗi Chúa vì lâu nay con đã chưa hoặc rất ít khi xin Chúa điều gì xứng hợp với Thánh Ý Người, vì con vẫn còn xem trọng ích lợi của bản thân mình hơn là hướng về Chúa và anh chị em con. Vì thế, giờ đây, xin dạy con biết sống theo ý Chúa trong mọi nơi mọi lúc, để chính niềm cậy trông, phó thác và sống theo Ý Chúa là hạnh phúc duy nhất đời con. Amen.

                                                                                        Little Stream