20 tháng 5, 2023

Truyện ngắn: CHÚA "BAY" LÊN TRỜI

 1.

Thằng con rất thích ý tưởng Chúa “bay” lên trời mà ba giải thích cho nó về ngày lễ Thăng Thiên. Có lẽ để giải thích cho một đứa nhỏ mới bảy tuổi về ý tưởng “thăng thiên” của Con Thiên Chúa quả là khó khăn, nhưng liên kết cách dễ dàng về những ông tiên hay bà tiên trong phim ảnh, hoặc là những vị siêu anh hùng không hề chết mà được một siêu năng lực nào đó rước lên trời.


-“Ủa ba ơi! Mà Chúa lên trời có giống trong phim mà con coi hông?”


Ba gãi đầu rồi cười khì, lúng túng vì chả biết giải thích làm sao đây. Chẳng phải vì ba không có kiến thức vì trường lớp giáo lý và kinh nghiệm dạy cho ba những điều ấy, nhưng làm sao để nói cho đứa con. Cực chẳng đã đành gật đầu cười miễn cưỡng đáp lại:


-“Chắc là vậy đó con! Mai mốt lớn rồi con sẽ hiểu hơn!”


Thằng con khoái chí một tay chống cằm một tay chỉ thẳng lên trời, y như trong bộ phim siêu nhân Gao mà nó coi; nó nhắm mắt tưởng tượng như được bay lên trời sau khi làm bao nhiêu điều có ích cho cuộc đời.


-“Thích quá! Con cũng muốn bay lên trời với Chúa cái vèo!”, thằng con khẳng định.


Ba biểu nó:


-“Vậy phải học giỏi, ngoan ngoãn, nghe mời ba mẹ thì mới có đủ “phép” bay lên trời! Nghe chưa?”




2.

Câu chuyện Chúa “bay” lên trời được thằng con đem kể với bạn bè trong xóm và trong lớp. Chắc vì nó có khiếu kể chuyện nên kể chuyện tưởng tượng mà đứa bạn nào cũng mê mẩn câu chuyện của nó.


-“Ê! Mày có biết siêu nhân Gao biến hình hông?” Thằng con hỏi mấy đứa bạn:


-“Biết! Biết! Biết!”, mấy đứa bạn đáp lại lớn tiếng.


-“Rồi tụi mày có biết tề thiên đại thánh bay lên trời gặp ngọc hoàng thượng đế hông?”


-“Biết! Biết! Biết!”, mấy đứa bạn cũng đáp lại.


-“Tụi mày có biết Chúa Giêsu cũng “biến hình” như siêu nhân Gao và “bay” lên trời như tề thiên hông?”


Mấy đứa bạn mắt to mắt nhỏ nghe điều lạ lùng quá, hỏi lại:


-“Thiệt hả? Ghê vậy? Ai nói mà mày biết.”


Thằng con trả lời khẳng khái:


-“Ba tao nói!” rồi nó cười khoái chí như biết được điều thật to lớn.


3.

Chúa nhật lễ thăng thiên, mấy đứa nhỏ rủ nhau đi lễ coi Chúa “bay” lên trời và để chứng thực lời thằng bạn nói là đúng. Sáng đó, đứa nào cũng dậy sớm, mặc đồ thật đẹp để cùng ba mẹ đi lễ. Ba mẹ đứa nào cũng lấy làm lạ về tụi nhỏ.


Trước khi đi, thằng con như muốn đảm bảo điều mà ba nó nói, nó hỏi:


-“Ủa ba ơi! Mà bữa nay Chúa “bay” lên trời thiệt hông ba?”


Ba không suy nghĩ nhiều vì nghĩ rằng thằng con chỉ hỏi chơi, nhanh nhảu trả lời:


-“Ừ! Đúng rồi con! Nay Chúa “bay” lên trời” Rồi cha con cười ha hả.




4.

Thánh Lễ bắt đầu, mấy đứa nhỏ sốt sắng chờ đợi. Hòa tiếng đối đáp trong Thánh Lễ mà trí cứ nghĩ tới lúc nào Chúa sẽ “bay” lên. Lúc ông cố đọc Lời Chúa xong, hay lúc ông cố giơ cao cái chén với cái bánh, hay lúc ông cố ngồi yên sau khi rước lễ để chờ Chúa “bay” lên như tụi nó mong đợi.


“Chúa đã lên trời núi đồi đưa mắt nhìn theo…”, nghe bài hát xong có đứa chợt nghĩ: “Í trời! Chúa đã bay lên rồi thì làm gì còn ở đây mà bay lên cho tụi mình coi nữa đa?”. Mấy đứa khác vẫn đương chờ đợi coi lúc nào Chúa sẽ hành động.


Nhưng từ đầu Thánh Lễ tới lúc bài hát kết lễ, rồi người xướng kinh bắt kinh trông cậy và làm dấu kết thúc, mấy đứa nhỏ tiu nghỉu ra về vì một màn thất vọng trông thấy. Tụi nó chẳng đứa nào nhìn đứa nào, cứ tiu nghỉu leo lên xe để ba mẹ chở về. Thằng con thì đi sau hết vì sợ tụi bạn thấy rồi kêu nó là nói dóc.


-“Ba! Sao ba nói dóc với con? Chúa có “bay” lên trời đâu? Làm con đợi nguyên lễ mà chẳng thấy?”


Lúc này ba mới giật mình vì suy nghĩ của thằng con. Ba biết điều mà ba nói giỡn chơi với nó giờ thành suy nghĩ thật. Thằng con chờ Chúa “bay” lên trời thiệt chớ hông phải hỏi chơi.


Kết quả là mấy đứa bạn cứ trêu chọc nó: “Dóc tổ bà! Có thấy Chúa nào “bay” đâu! Né chỗ khác! Chúa không bay là mày “bay” với tụi tao đó!”


Thằng con tiu nghỉu và buồn buồn mỗi khi tới lớp. Nó cũng giận ba vì nói dối với nó, nhưng nó không dám nói gì hay tỏ thái độ gì, chỉ giận trong lòng thôi. Tuy nhiên, thấy nó ít nói và cười thì ba cũng biết có chuyện.


-“Thưa cha! Xin cha giúp con chuyện này được không cha?”


Cha xứ hẹn anh vào sau Thánh Lễ chiều sẽ gặp vì lúc đó cha có nhiều thời gian.


Anh thuật lại mọi chuyện về cái tích Chúa “bay” lên trời và hậu quả của nó. Cha nghe xong cũng cười nắc nẻ. Hồi lâu cha chẳng đưa ra phương án nào. Cha cũng có suy nghĩ như anh: “Các cháu còn nhỏ quá thì làm sao giải thích chuyện lên trời hay xuống ngục tổ tông? Chẳng trách con trả lời nhanh quá làm nó coi Chúa như tề thiên là đúng rồi!” Lát sau, cha nói anh đừng lo lắng nữa, để cha tính cách giúp. Cách của cha là quy tụ tụi nhỏ về sân nhà thờ chơi chung, tổ chức này nọ để tụi nhỏ thân lại với nhau. Tuổi nhỏ nên tụi nó dễ bỏ qua cho nhau lắm! Sau hơn một tuần mọi chuyện xung đột đã ổn nhờ cách dàn xếp của cha xứ. Riêng chuyện Chúa “bay” lên trời thì cha không nhắc gì tới, cha cũng dặn anh đừng kể gì với thằng con nữa. Để lớn lên các em được học sẽ hiểu.


5.

-“Chúa ở cùng anh chị em!”


-“Và ở cùng cha”


-“Anh chị em thân mến, hôm nay chúng ta cùng mừng lễ Chúa Thăng Thiên. Chúng ta cùng nguyện xin Chúa cho chúng ta dù thân xác nặng trĩu ở chốn trần gian mà hồn luôn hướng về Chúa trên trời. Chúng ta hy vọng có ngày Chúa cũng đón chúng ta vào nhà Cha trên trời như lời Ngài đã hứa “Thầy đi dọn chỗ cho anh em”.”


Thằng con năm nào của anh giờ đây đã trở thành linh mục. Chịu chức linh mục bao nhiêu năm cũng là bấy nhiêu năm nó được dâng Lễ Chúa Thăng Thiên. Năm nào tâm tình trong Thánh Lễ này với vị linh mục trẻ cũng đặc biệt. Nhóm bạn chơi chung ngày xưa cũng có mấy người trở thành linh mục, còn lại lập gia đình ở tứ xứ, nhưng nhóm bạn vẫn liên lạc với nhau thường xuyên.


Sau Thánh Lễ, vị linh mục trẻ nhắn lên group chat của Zalo:


-“Alo! Mừng lễ Chúa “bay” lên trời nhen bà con!”. Những tương tác mặt cười mặt méo hiện lên sau tin nhắn ấy. Hôm đó, cả nhóm còn hẹn nhau lên chat trực tuyến để ôn lại chuyện xưa, cái thủa cả nhóm há hốc miệng mồm đợi Chúa “bay lên trời” ra sao.


Chợt vị linh mục trẻ nhớ ba và nhớ vị cha xứ xưa kia. Cả hai đã được Chúa gọi về. Nghĩ lại, cậu con thương cho sự lúng túng của ba vì chẳng biết giải thích thế nào về chuyện Chúa thăng thiên. Thương cho cha xứ đã tìm cách nối kết tụi nó lại với nhau để quên đi chuyện xích mích. Giờ được học những điều cần thiết về biến cố Chúa Giêsu thăng thiên, cậu bé năm xưa hiểu nhiều hơn và sâu xa hơn. Cậu chợt cười và nghĩ: “Công nhận lúc đó con dở thiệt! Ba hén!”.


Little Stream

Photo: Moon

13 tháng 5, 2023

Tản mạn: QUÊ HƯƠNG TRONG VỊ KẸO DỪA

 Thói quen của thằng con ở xa quê là hay thủ sẵn một mớ kẹo dừa bên mình. Để nhiều lúc nhớ quê nó có cái mà nhấm nháp cho đỡ nhớ.


  Quê hương không phải là cục kẹo để hễ ai nhớ tới thì ngậm cho tan chảy trong miệng rồi nuốt chửng vào bụng. Nhưng quê hương là cái vị ngọt ngào và vương vấn để lại trong hơi thở và hai mũi sau mỗi lần ăn xong. Dẫu hương vị ấy chỉ để lại có khoảnh khắc nhưng ít ra nó cũng bù đắp cho nỗi nhớ nỗi mong quê nhà.




  Thằng con xa quê năm nay hơn chục năm, cũng ngót nghét qua cái tuổi ba mươi. Nhưng nó vẫn cứ ngỡ mới xa quê như ngày nào chập chững lên thành phố học đại học. Hồi đó, trước khi đi má gói cho quá trời thứ đồ. Quần áo xếp gọn gàng ngăn nắp với mùi nước xả thơm phức, thứ nước mà chẳng đời nào má dùng vì… má biểu mình là nông dân thích mùi bùn lầy hơn. Mớ vật dụng thằng con hay dùng cũng xếp lại gọn gàng cho vô cái bao tải, má biểu: “Bây đem lên trển mà xài, dưới này má có xài đâu mà để lại”. Để vô mớ bánh kẹo ăn dọc đường, trong đó có mớ kẹo dừa mà má tự tay làm.


  Lúc đó thằng con hờn má của nó dễ sợ. Nó nghĩ: “Bộ má định đuổi con đi luôn hổng bằng sao mà đưa cho mình xách đi quá trời!” rồi nó ngẩn ngơ xúc động: “Rồi mai mốt về quê lấy cái gì mà xài? Má ở nhà lấy gì mà xài?” Ngồi trên chuyến xa chạy từ quê lên sài gòn, nó tưởng tượng ra thân phận mấy cô gái hồi xưa trong câu ca dao: “Má ơi đừng gả con xa, chim kêu vượn hú biết nhà má đâu?” Nó tưởng tượng cảnh đứa con gái bị gả là chính nó. Mà nó là con trai mà, nhưng thấy má gói ghém hết đồ đạc cho nó đem đi là nó tưởng tượng tới cảnh… bị gả.


 Giờ học xong rồi lập nghiệp và lập gia đình ở Sài Gòn, thi thoảng nó dắt vợ con về quê thăm má. Chợt cái đầu bạc lại hiểu cái thứ triết lý thiệt sâu rằng hổng phải hồi xưa má muốn đuổi, mà… vì má biết nó sẽ đi và đi luôn hổng về ở với má như hồi nhỏ nữa, má cũng biết nhỡ nó hổng về mà nhìn đồ đạc thì nhớ nó chịu sao xiết.


 Trong mớ hành lý gói ghém năm ấy có bịch kẹo dừa mà má tự tay làm. Mọi khi má làm để bán cho mấy đứa học trò tan học. Tụi nó mê kẹo của má dã man. Mấy đứa biểu: “Có mỗi kẹo của thiếm Bảy là rẻ và ngon thôi! Chớ mấy chỗ khác bán mắc mà dở ẹt!” Mà đâu chỉ tụi học trò trong xóm, ngay cả thằng con của má cũng mê mà. Cứ mỗi lần đem bày ra cái bàn nho nhỏ để trước cổng trường học, thì má để lại ở nhà một ít.


 Bây giờ ở Sài Gòn người ta bán nhiều mặt hàng kẹo bánh đa dạng. Không những bắt mắt mà còn đủ thứ mùi hương. So ra thì mớ kẹo mà tự tay má làm không đẹp và hấp dẫn như người ta sản xuất bằng máy móc nữa. Những cục kẹo dừa vuông vức đều đặn y như nhau chứ không phải cục to cục nhỏ như má làm. Nhưng nó không thể nào quen với những thứ hương vị hút hồn của xứ người. Nó vẫn mê mẩn món kẹo má tự tay làm. Dẫu giờ tuổi má đã cao và hai mắt có dấu hiệu kèm nhèm, nhưng nó vẫn năn nỉ má làm cho ít kẹo đem theo. Mỗi dịp như thế, cô con dâu cũng tập tành học theo má chồng cách làm kẹo dừa. Vài ba tháng nó lại dẫn vợ con về thăm quê nội và món quà nó mang lên Sài Gòn cùng gia đình là kẹo má làm. Tất cả được đặt trong những chiếc hũ thủy tinh thật đẹp. Thằng cháu nội tinh nghịch lấy hình mặt cười mặt mếu dán lên quanh cái hộp, rồi viết mấy chữ lên tờ giấy “Kẹo nội làm” dán lên lưng hũ. Làm vợ chồng nó cười ngất với thằng con tinh nghịch.


 Cứ vậy đó, cứ mỗi lần nhớ quê và nhớ má thì nó tháo cục kẹo đưa vào miệng. Mà nó chẳng đưa cả nắm vào miệng ăn cho thỏa thích như hồi nhỏ. Giờ vì sức khỏe nên nó ít ăn ngọt, nhưng lâu thiệt lâu nó lại ngậm một cục kẹo, ngậm công khai chớ chẳng giấu giếm gì vợ con. Hương thoảng qua làm nó đỡ nhớ! Cái nhớ quê và nỗi nhớ má của kẻ sắp bạc đầu! Ngậm! Tan chảy! Thơm tho! Rồi ngẫm nghĩ!


Little Stream

Photo: Moon

09 tháng 5, 2023

Tản mạn: CÓ NHỮNG KỲ THI

Có những bài kiểm tra đâu được báo trước để chuẩn bị. Có những đòi hỏi phải cung ứng chuỗi kiến thức sẵn có chứ không là thứ kiến thức phải miệt mài ôn tập trong một vài tháng để rồi bước vào ngày thi sẽ mừng vui khi “trúng tủ” và đau buồn khi “tủ đè”.


Người đứng trước kỳ thi ấy sẽ thấy như thế nào? Có kẻ thực sự mỏi mệt, hồi hộp, chấn động trước những “trò chơi” mà chỉ biết luật chơi nằm trong chính thời khắc trò chơi bắt đầu; đồng thời chỉ hiểu trọn luật chơi khi trò chơi đã chấm dứt. Một trạng thái phân vân và đuối sức trước những đòi hỏi nhiều lúc vượt sức này. Ngược lại, có kẻ thực sự háo hức trước những thách đố bất ngờ như thế này. Những thách đố đòi họ phải khám phá và dám chấp nhận bất cứ hệ quả nào diễn ra, dẫu cho hệ quả ấy là tốt hay xấu thì họ vẫn hài lòng.




Thực ra, không ai hiểu rõ hình thức thi cử bất ngờ này cho bằng những kẻ sĩ nơi mái trường, nhưng cũng không ai thấu rõ bản chất của hình thức thi cử này cho bằng những kẻ trải đời. Như thế, vẻ toàn hảo của cuộc thi được cấu tứ bởi kẻ sĩ nơi học trường lẫn kẻ bôn ba trong đời. Nếu chỉ đứng ở một khía cạnh thì dễ dẫn đến cái nhìn phiến diện.


Nếu chỉ là kẻ sĩ thì chỉ thấy chính sách thi bất ngờ là một hình thức đánh giá vấn đề, nhưng hình thức ấy không định đoạt tất cả. Nếu chỉ là kẻ bôn ba trong đời thì chỉ nói được những triết lý của kinh nghiệm bản thân họ, chứ không là thứ hình thức khuôn mẫu như sách vở và giáo điều. Thực sự, cả hai đều cần nhìn về nhau như hệ quy chiếu hỗ tương, để… nếu không là hôm nay… thì ngày mai sẽ hiểu và chấp nhận cách thấu đáo hơn… dẫu là trường học hay trường đời.


Báo trước mà không báo trước. Thông báo để chuẩn bị mà vẫn bất ngờ. Đó mới là cái mới mẻ của trò chơi. Bậc cha mẹ dạy con chỉ dừng lại ở mức độ thông báo: “Cha/mẹ nói mà con không nghe thì sau này có gì đừng có trách?” Nói hững hờ như thế để làm gì? Có mang lại kết quả gì đâu? Nhưng… mãi khi đứa con thành nhân bỗng chốc hiểu rằng nếu hồi xưa cha mẹ nói trắng ra thì liệu nó có tin? Liệu lúc đó nó có hiểu điều cha mẹ nói? Vết xe đổ là của kinh nghiệm mỗi người, nhưng truyền đạt cho nhau là những hình thức quy chuẩn chung nhất. Mong đừng giẫm lên vết xe của khung quy chuẩn ấy lần nữa ấy mà.


Tôi chợt nhận ra Thượng Đế cũng chuộng ưa những cuộc thi bất ngờ. Không phải để đánh giá chất lượng kiến thức, mà để đánh giá mức độ sẵn sàng. Cõi thượng đâu phải chỉ dành cho kẻ thông minh mà loại trừ kẻ tiểu trí ra ngoài. Cõi thượng dành cho kẻ luôn trong trạng thái sẵn sàng để “ứng cử kỳ thi” bất cứ lúc nào. Dám thi bằng chính những gì mình có!


Little Stream

Photo: Moon

08 tháng 5, 2023

Suy tư: SAU HẠT BỤI

 “Khi nào cát bụi hoàn nguyên thể,

Nguyện lót chân êm khách vỉa hè


Câu trích tâm huyết trong bài thơ của thầy Nguyễn Khắc Dương mà tôi đã một lần được đọc qua và câu nói ấy đã để lại trong tôi nhiều suy nghĩ. Tự vấn tâm hồn thấy thoáng chút phân vân vì ai đó cứ bảo cuộc sống là vô thường. Cát bụi là tận số cho tất cả những thứ vô thường ấy. Cụ thể cái tận số được nhắc đến ở đây chính là cái chết. Vâng! Điều hiển nhiên ai cũng thấy và không hề chối cãi vì sờ sờ trước mắt là những nắm tro mịn sau vài giờ hỏa táng; những mớ đất đen sau vài chục năm chôn vùi.




Nhưng chết có phải là hết? Tận số của cái vô thường có phải là bức huyền trướng khổng lồ chặn đứng tất cả? Nếu chỉ dừng nơi đó thì quả thực khao khát “nguyện lót chân êm khách vỉa hè” của kẻ hữu chí thành ra vô nghĩa chăng? Phải chăng mộng ước là hạt bụi hữu lý và hữu ích lại là điều ảo tưởng?


Không biết nữa!


Vì đã có ai chết đi rồi… sống lại để kể về thế giới bên kia đâu mà biết! Những kẻ còn sống chỉ bàn về hiện tại hoặc tương lai có khả năng xảy ra, chứ có ai bàn về chuyện dự định sau khi chết sẽ làm gì đâu!


 Nhưng có một điều chắc chắn rằng… chết không phải là hết. Không cần luận lý đức tin cao siêu để thuyết phục người khác về điều này. Cũng chẳng cần lý luận sắc bén để thuyết phục những triết gia, học giả, giáo sư; Cũng chẳng cần cố vạch ra cái đẹp mê hồn của một thiên đàng khói trắng có thần tiên lượn vòng là là để chiêu dụ những kẻ bình dân.


Đã là con người thì dầu là nhỏ hay lớn; dầu là kẻ thượng trí hay hạ trí; dẫu là kẻ thông minh hay ít học, dẫu là thượng tầng hay hạ tầng; dù có niềm tin tôn giáo hay vô thần… nếu không muốn tự mâu thuẫn với chính mình, thì họ sẽ thừa nhận rằng… chết không hết, nhưng nếu không hết thì còn gì? Trả lời: Không biết!


Thậm chí, họ còn cho rằng sau hạt bụi là những huyền thoại thật đẹp, thât là điều đáng kinh ngạc làm sao! Có người xem đó chỉ là một ranh giới bên này và bên kia, nên vẫn đốt hương cúng vái để mong người bên kia về để hưởng dùng; có người vẫn tụng niệm hay cầu nguyện để linh hồn người chết mau hưởng tình trạng viên toàn. Thậm chí, có kẻ tuyên bố thẳng thừng từ chối chuyện đời sau mà vẫn thờ cúng ấy mà! Chắc là làm cho có lệ và trọn nghĩa hiếu thảo-tình thân! Mà lệ với nghĩa chẳng lẽ không động tâm chút nào hay sao?


 Nhưng cũng có người lại ước mong sống hữu ích và chết cũng chẳng ra vô ích. Nếu được hóa kiếp thì mong thành phận hữu dụng cho đời hoặc làm nhiều điều tốt lành là tiền kiếp chưa hoàn thành. Nếu được thụ hưởng tình trạng viên toàn thì họ nhớ và mong nguyện cầu cho kẻ ở thế gian. Nếu… đơn giản chỉ còn là hạt bụi thì khao khát trở thành “bụi lót chân êm khách vỉa hè” đã đủ lắm rồi.


 Dẫu chuyện đàng sau hạt bụi thì chẳng ai biết chính xác, nhưng chắc chắn hai điều: Thứ nhất, chết không là hết nhưng còn gì nữa thì không biết. Thứ hai, dẫu là cát bụi nhưng chẳng ai ngăn cấm khao khát giúp ích cho đời nếu còn cơ hội.


***


Nhưng cái “nguyên thể” của hạt bụi sẽ giải đáp cho những gì bế tắc hoặc tạm chấp nhận nêu trên. Nguyên thể là chính nguồn cội, là chính xuất phát điểm của hạt bụi, là thành phần cơ bản nhất trong mọi thứ thành phần cấu tố nên con người.


Như thế, một hành trình tăng trưởng được xây dựng từ hạt bụi và khi đến chóp đỉnh thì bắt đầu hành trình trở về cát bụi. Nên, có thể xem “hoàn nguyên thể” là một khao khát sâu thẳm nơi mỗi con người chăng? Sợ thì ít nhiều ai cũng sợ! Mà khao khát thì nhiều người cũng khao khát! Còn kẻ né tránh “hoàn nguyên thể” thì sao nhỉ? Vẫn về với nguyên thể thôi! Nhưng chỉ là ở một sự hài lòng của hạt bụi lót chân khách vỉa hè hay là một hạt bụi thích vấy tung vào bầu không khí vì không chịu nằm yên để làm êm gót người đi đường.


Tôi đã và đang được chiêm ngưỡng tiến trình “hoàn nguyên thể” của mình rồi! Nó đang đến và sắp tới đích. Trong niềm tin riêng mình, tôi đã thấy có Đấng tới đích trước tôi và Đấng ấy cam đoan hứa rằng: “Thầy đi để dọn chỗ cho các con”. Đấng ấy không hề xem cái chết của mình là hết, mà là cái chết đem lại vinh quang và cũng là cái chết hữu ích với lời hứa: “Thầy sẽ trở lại đem các con đi với Thầy, để Thầy ở đâu thì các con cũng ở đó.


Chợt nhận ra kiếp “hoàn nguyên thể” của Đấng Tiền Bối đã chứng tri thật là mạc khải cao sâu. Ít ra tôi biết có Đấng đã từ cõi chết sống lại kể cho tôi nghe và điều được kể thì đáng tin. Ít ra có Đấng đã cam đoan chỗ ở mai sau khi tôi về cát bụi và nơi ấy là tình trạng đoan chắc. Ít ra có Đấng đã chứng minh đàng sau cát bụi… vẫn còn hữu dụng vô vàn nếu ai kia… vẫn còn khao khát. Ít ra có Đấng cho tôi biết trở về nguyên thể đích thực chính là NGUYÊN THỂ nơi Đấng đã mạc khải ơn cứu độ đời tôi.


Hành giả dừng chân tạm vỉa hè,

Tấm thân đất chở với trời che.

Cảm người bươn chải vòng cơm áo,

Thương người bôn ba nhịp ngựa xe.

Trần sắc mười phương đau đớn thấy,

Thế âm bốn cõi xót xa nghe.

Bao giờ cát bụi hoàn nguyên thể,

Nguyện lót chân êm khách vỉa hè.

Công tội trông nhờ cây khổ giá,

Vui buồn ký thác chuỗi Mân Côi.”


                                                (Sở Nguyện – Nguyễn Khắc Dương)


 


Little Stream

Photo: Moon

06 tháng 5, 2023

Truyện ngắn: HẢI HÀ

 1.

Ông Tư hước mấy hơi ráng kháp ra tiếng bên tai thằng Hà, giọng đứt quãng:


-“Kêu thằng… Hải về… đi con!”


Hà với đôi mắt còn đỏ hoe trước cơn hấp hối của cha. Nhìn đăm đăm mà chẳng đáp tiếng nào trước lời của cha. Rất lâu sau ông Tư lại yêu cầu lần nữa, lần này có vẻ yếu hơn, ngắt khúc và nguy cấp hơn lần trước:


-“Thằng… Hải!… Kêu… nó… về!”


Hà bất đắc dĩ không muốn cãi lời cha trước cơn hấp hối này, vả lại nó nghĩ thằng Hải- anh hai của nó cũng có quyền được gặp cha lần cuối, nên nó móc điện thoại gọi. Tiếng chuông đổ vài ba tiếng, giọng một người đàn ông bên đầu máy bên kia lên tiếng “Alo!”, Hà vội nói với giọng cố kìm đầy sượng sùng:


-“Về đi! Cha hấp hối!”


Tiếng “Tít! Tít! Tít!” của máy bị cúp reo lên, chẳng biết bên nào cúp trước nhưng chỉ biết là rất vội.




2.

Ông Tư có mỗi hai thằng con trai. Thằng lớn tên Hải, thằng út tên Hà. Út cách anh hai mười tuổi. Năm bà Tư sanh thằng hai đã ba mươi tuổi, còn thằng út sinh năm bà bốn mươi tuổi. Sống với ông và hai thằng con thêm mười năm nữa thì bà Tư ra đi vì một trận tai nạn giao thông. Một thanh niên xỉn rượu đâm trúng người bà đang khi bà gánh mớ rau ra chợ bán. Từ đó, một mình ông Tư tần tảo chăm mảnh ruộng và miếng vườn rau để nuôi hai thằng con.


Ông Tư nay đã ngoài bảy mươi, nghĩa là hai thằng con trai của ông xa mẹ cũng hơn ba mươi năm. Trong ba mươi năm đó, đã hơn hai chục năm hai thằng không dòm mặt nhau.


Chuyện là thằng Hải nghe lời bè bạn rủ rê sa vào đam mê cờ bạc và đá gà, nên trong cơn túng quẫn vì thua cá độ, nó đã lén ăn cắp sổ nhà đất đem đi cầm cố. Nhưng bọn người cho nó cầm cố lại là những tay giang hồ khét tiếng, nên cơ hội lấy lại cuốn sổ nhà đất gần như không còn.


Thằng Hải không dám cho cha biết, thằng Hà nghe phong thanh làng xóm đồn thổi về chuyện anh mình, nên hôm đó Hải và Hà lớn tiếng với nhau trong nhà. Cuối cùng chuyện đã được lôi ra và kết quả là ông Tư nhập viện vì lên cơn đau tim. Trước đó, Hà đã học xong lớp mười hai đã học xong trường trung cấp nghề, Hà chọn ngành điện làm môn yêu thích của mình. Khi ông Tư ngã quỵ là lúc Hà đã đi làm mưu sinh được vài năm và quen biết đôi chút với những công ty điện lực lớn. Nhờ tay nghề và lòng tận tụy, thêm vào đó tính tình thực thà và chỉnh chu của Hà nên ai cũng quý mến, vì thế mà nó có thể ngỏ lời vay mượn vừa lo chữa bệnh cho cha, vừa lo giữ lại miếng đất. Gần hai chục năm trời nó quần quật lo tối mặt mũi để mong cha hạnh phúc trong tuổi già, cuối cùng sức khỏe ông Tư dần hồi phục dù không linh hoạt như trước nữa. Miếng đất cũng được giữ lại nhờ số tiền những người thân quen cho Hà mượn. Lấy lại tất cả nhưng cũng đồng nghĩa mất đi tương quan với người anh trai, Hà cực kỳ khó chịu và ghét cay đắng Hải. Từ ngày gây ra chuyện, chưa bao giờ Hà coi Hải là anh hai, với lý do đơn giản: “Ổng không đáng làm anh tui! Thứ khốn nạn!” Ông Tư đau đớn biết nhường nào trước sự chia ly này.


3.

-“Hải nè! Nghe lời cha mà bỏ qua cho anh hai con đi! Nó ân hận lắm rồi!”


Hà đỏ bừng mặt nhìn ông Tư trước lời khuyên, cố kìm nén lối nói lớn tiếng nhưng gằn giọng với thái độ hằn học:


-“Cha ơi! Ổng chưa đủ khốn nạn sao cha? Sao cha còn nói về ổng!”


Ông Tư muốn khuyên thêm vài câu nữa:


-“Nhưng dù sao cũng là con của cha mẹ, là anh hai…”


Vừa nghe hai tiếng “anh hai” thì Hà đã cướp lời ông Tư nhưng vẫn giữ thái độ kính trọng cha mình:


-“Cha! Lần cuối cùng con nói với cha, con không có thằng anh hai nào như nó cả. Cha có thương thì đưa nó về sống với cha còn con sẽ đi. Có nó không có con! Được chưa cha!”


Hà vừa nói vừa bấu chặt hai bàn tay, khuôn mặt đỏ bừng và đôi mắt long lên sòng sọc, ông Tư biết Hà đã quá sức chịu đựng, ông ngưng và bỏ đi ra nhà sau, châm điếu thuốc hút để lấy lại bình tĩnh.


4.

Ông Tư đang ngồi ăn cơm ở bàn giữa, thằng Hải ngồi ăn cơm bên cạnh, thằng Hà đi làm về thấy vậy thì giật chén cơm và ly nước của thằng Hải quăng xuống đất. Tiếng ly và chén thủy tinh vỡ chát chúa, cơm trắng và nước đổ tung tóe. Hà xỉ thẳng tay vào mặt Hải:


-“Má nó! Mày ra khỏi nhà tao! Thằng khốn nạn! Nhà tao mày đã bán một lần rồi. Nhà này là nhà tao mua bằng tiền của tao! Má! Khốn nạn! Đi!”


Mỗi tiếng nói là mỗi tiếng chửi chát chúa khiến hàng xóm cũng sợ hãi. Chưa bao giờ bà con thấy Hà lên cơn nóng như thế này.


Hải cũng bừng lên lửa nóng giận muốn tiến tới xốc áo Hà mà xán cho vài tát tay. Vừa túm áo Hà đã kênh mặt kề sát bàn tay Hải, thách thức:


-“Nè! Tát đi! Mày tát đi! Tao nói sai hay sao mà tát tao? Bớ người ta lại đây mà coi! Nó làm cha tui chết lên chết xuống, nó làm cái nhà này biến mất theo cái máu cờ bạc của nó. Giờ nó quay về còn tát tui! Bà con lại đây mà coi!”


Hải dần buông tay đang nắm ngực áo Hà ra, không ngó ngàng tới Hà nữa. Nó quay sang ông Tư đang cúi gầm mặt xuống bàn cơm, nước mắt lã chã.


-“Cha! Con… con xin lỗi…!”


Hà đứng bên cạnh khoanh tay, chân nhúng nhúng thách thức, bộc ra vài câu nói xốc:


-“Đồ quân đạo đức giả! Giả tới cỡ đó là cùng. Ngày nào làm ông già muốn chết đứng đó sao không biết quỳ xuống xin lỗi. Má! Khốn nạn!”


Hải quay lưng cầm chiếc áo tay dài ra khỏi nhà, bà con đứng lặng nhìn, ông Tư ngồi thút thít, Hà bỏ vô buồng đóng cửa cả ngày hôm đó.


5.

Chiều tối hôm đó Hà bước ra khỏi buồng, lương tâm nó thấy có lỗi với ông Tư và nó quên cả giờ uống thuốc của ông Tư. Bước ra tới cửa rèm thấy ông Tư gục đầu trên bàn cơm. Ngất lịm, hay tay buông thõng và hơi thở rất yếu.


Tiếng xe cứu thương hú liên hồi, nhân viên y tế đẩy ông Tư trên băng ca ra xe, bà con tụm lại xem, Hà vội nhảy lên xe. Cửa nhà toang hoác, bãi chiến sự sáng nay vẫn còn y nguyên.


Trong bệnh viện, Hà ngồi cạnh giường bệnh của ông Tư, tiếng nấc nghẹn pha lẫn giọng nài nỉ:


-“Cha… Cha ơi! Con… Hà nè!”


Ông Tư rướn đôi mắt yếu ớt nhìn, Hà bật khóc, van vỉ:


-“Cha tha lỗi cho con cha ơi! Con xin lỗi cha!”


Ông Tư ráng nhấc bàn tay giăng đầy dây nhợ lên vuốt đầu thằng Hà. Vuốt vài cái rồi ông buông thõng, thằng Hà khóc quá sức, miệng kêu bác sĩ, tay ôm chầm lấy người ông Tư.


-“Xin lỗi anh! Chúng tôi đã cố hết sức rồi! Có lẽ cha của anh chỉ còn sống thời gian ngắn nữa thôi! Trong thời gian này xin anh đừng để bất cứ chấn động nào xảy ra với ông nữa,…”


Xe cứu thương một lần nữa hú còi đưa ông Tư trở về nhà, khuôn mặt của Hà tái mét. Nó nhận ra lỗi lầm của nó trong cái chết của cha lần này là quá lớn. Nếu nó đã không quá đáng nặng lời với Hải, nếu nó không chửi mắng hay khua tay múa chân với anh, nếu nó đã không bao nhiêu lần gằn giọng với cha mỗi khi cha nhắc tới anh của nó, nếu nó không giận lẫy bỏ vô buồng một hơi tới chiều mà quên người cha già ngoài bàn cơm với đống đổ nát… chắc cha không ra nông nỗi.


Nhìn mớ chén ly bể toang nằm trên sàn nhà mà nó chính là nguyên nhân gây ra, nó tự hỏi nếu… nếu mình đã không làm thế, thì cha… đã…


6.

Tiếng mấy bà hàng xóm xúm quanh nhìn cái cảnh quá đau lòng, thằng con úp mặt vào thân thể yếu ớt của người cha. Lấy bàn tay nắm lấy những ngón tay trơ xương của cha, nó nhớ lại bàn tay ngày nào đã bồng ẵm, đã dắt hai anh em nó đi chơi đầu làng cuối xóm. Hà nhớ đôi vai cha cõng mình còn bàn tay cha dắt anh Hải, nhớ từng lời cha nói thủ thỉ vô đôi tai của hai anh em.


Chợt nhớ vì sao cha đặt tên hai anh em là Hải – Hà. Có lần cha đã giải thích rằng: “Nhà mình nghèo vật chất thiệt, nhưng cha muốn lòng yêu thương của anh em tụi con phải rộng, rộng như biển, như sông vậy.”


Cha nằm thoi thóp, từng hơi thở có vẻ khó khăn dần. Bà con xì xầm: “Thằng Hải về kìa!”


Hải bước vào cạnh Hà, quỳ mọp xuống cạnh người cha của mình đang cơn hấp hối. Hải vừa khóc vừa van từng tiếng:


-“Cha ơi! Con xin lỗi cha! Cha tha lỗi cho con!”


Hà quỳ bên cạnh vẫn khóc nhưng chẳng nói gì, cũng chẳng nhìn anh. Ông Tư gắng chút sức lực cuối nắm tay Hải đặt trên bụng mình, rồi ông dùng bàn tay đó níu tay Hà lại gần chỗ tay Hải, nhưng chưa được nửa đường thì ông buông thõng, hước vài tiếng rồi ra đi.


Hải và Hà đều kêu cha thảm thiết, rồi Hà ôm vai anh, khóc sướt mướt:


-“Anh Hai! Cha bỏ anh em mình rồi! Anh!”


Hải ôm Hà sát đầu mình, bà con chứng kiến khung cảnh ấy cũng không cầm được nước mắt. Hai anh em đưa bàn tay vuốt mắt cha. Quỳ trước thi hài của cha, Hải nằm bàn tay Hà thủ thỉ:


-“Anh xin lỗi em! Em trai!”


Hà cũng thỏ thẻ như ngại ngần vì đã nặng lời mắng nhiếc anh mình hôm trước:


-“Em… Em… xin lỗi anh!”


Little Stream

Photo: Moon