Tản mạn: CHẤM HẾT CÂU...

 Thời khắc cuối năm gợi nhắc tôi về những hành động mang tính kết thúc, dù là tạm thời hay là hoàn toàn kết thúc, nhưng chính những lúc dừng lại cho đời tôi một dấu chấm khi thì duyên dáng và không ít bận vô duyên, lúc thì như điểm xuyết mà cũng đầy điểm yếu.

Chợt gợi nhắc bản thân tôi về những bài tập làm văn thuở nhỏ mà thầy cô đã uốn nắn cho. Hiểu rằng mỗi dấu phẩy là mới tạm ngưng để tôi còn cơ hội viết cho hết câu tròn trịa. Dấu chấm là kết thúc hoàn toàn một ý, một câu trọn vẹn.

Nếu nhìn đời như thế, phải chăng trong năm qua Chúa đã cho tôi biết bao nhiêu dấu phẩy, để sau mỗi dấu phẩy là những cơ hội canh tân và hoán cải đời mình. Dấu chấm cho thời khắc cuối năm là lúc để tôi đọc lại “tuyệt tác” hay “tệ tác” đời mình trong một năm đã qua.

Nghĩ về những lúc đọc lại bài tập làm văn thuở nhỏ, có những câu được xem như “kinh điển” và thành mực thước trong bất cứ bài làm văn nào. Thuở ấy thì viết như thế đã là quá hay, thậm chí có lúc tự gật đầu đồng ý với bài viết được cho là lý tưởng. Nghĩ lại những câu viết ngây ngô của đầu xanh thuở ấy, thì đầu bạc của gần ba mươi năm sau lại bật cười. Nhưng… thú thật, có lúc nào đó đầu bạc muốn viết một câu đơn sơ thế thôi cũng chẳng được.

Xem ra điều ngây ngô trong câu văn thuở nhỏ lại tròn trịa và dễ thương vô vàn. Thêm nữa, mỗi câu ấy là những câu đơn hoàn chỉnh về ngữ pháp thực sự. Còn bây giờ… đặt bút đầu bạc toàn viết những điều phức tạp, rắc rối và đầy toan tính. Điều thách đố lớn hơn cho kẻ đầu bạc là cố tạo ngụy cho mình cái phong thái hợp với bề dày lịch sử đời mình, mà cũng vì lấm lem những thứ hỗn tạp mà đến lúc muốn nghĩ một điều giản đơn thật khó. Chính vì những dây dưa lê thê này mà bài “tập làm văn” của đời tôi đến cuối năm vẫn chưa chấm được. Cứ là những dấu nối liên miên và thêm bớt ý mà vẫn chưa thỏa.

“Thầy bảo thật anh em: nếu anh em không trở lại mà nên như trẻ nhỏ, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời.” (Mt 18,3). Câu nói của Chúa Giê-su vẫn chất chứa quá nhiều khó hiểu. Dấu chấm nhỏ của mỗi giai đoạn đời người đã không cho phép tôi được nhỏ lại, nhưng dấu chấm ấy thách đố lương tâm đầy phức tạp của tôi.

Chúa vẫn cho tôi cơ hội và Người vẫn chờ tôi.

Dang dở… Chưa ưng ý… buồn sầu… Viết tiếp thôi… Rồi Chúa sẽ làm đầy.

                                                                                    Little Stream

Tản mạn: TRI ÂN VÀ HIỆP NGUYỆN

 (Chút tâm tình kính gửi Đức Hồng Y Konrad Krajewski và các tình nguyện viên tại Ucraina)

Trời vào đông, nhiệt độ giảm mạnh kéo theo những cơn lạnh ùa về, chợt thấy lạnh cả ngoài da thịt lẫn chút căm rét bên trong. Nhưng khi đọc được những dòng tin về Đức Hồng Y (ĐHY) Konrad Krajewski trên Vatican News[1] và rất nhiều tình nguyện viên (TNV) đang phục vụ trên mảnh đất Ucraina, nhiều tấm lòng ở khắp nơi lại thấy ấm. Chân thành phải thốt lên rằng: “Xin cám ơn ĐHY thật nhiều và xin cám ơn các TNV thật nhiều!”

Bức hình chụp ĐHY đứng bên cạnh chiếc xe chở máy phát điện đến với anh chị em tại Ucraina trong những lúc khó khăn thực khiến nhiều người cảm thấy xúc động. Trước những khó khăn của chiến sự và những tàn tích để lại khi chiến sự đi qua đã làm cho đoạn đường đến với người dân Ucraina thêm khó khăn và dài hơn bao giờ hết. Trong vai trò là sứ giả đại diện Đức Thánh Cha (ĐTC) để mang sự gần gũi của ĐTC đến những người dân đang chịu đau khổ, ĐHY và biết bao nhiêu TNV đã không nghĩ đến mạng sống của chính mình, cũng không bận tâm phải chuẩn bị điều gì cho bản thân trong cái rét của thời tiết Ucraina và nguy hiểm trực chờ bất cứ lúc nào.

ĐHY Konrad Krajewski viện trợ cho Ucraina

Nơi ĐHY đã thể hiện tinh thần một con người quả cảm bởi trong mọi khó khăn thách đố ĐHY vẫn nghĩ về vai trò mục tử của mình giữa vùng chiến sự. Cam kết dấn thân cho sứ mạng nhằm nói lên lòng thương xót vô bờ bến của Thiên Chúa, cách đặc biệt với anh chị em trong hoàn cảnh khó khăn và chịu thử thách. Chính trong những lúc thiếu thốn này, ĐHY khẳng định rằng anh chị em tại Ucraina không chỉ cần những hỗ trợ vật chất, nhưng trên hết họ “cần sự hiện diện của Chúa Ki-tô”. Chắc chắn qua hành động nhỏ bé của ĐHY và các TNV đang phục vụ nơi đây đã cho thế giới đã nhận ra một Đức Ki-tô sống động và đầy lòng thương xót như thế nào, như điều mà ĐTC nhắn nhủ với ĐHY: “Lòng trắc ẩn… Chúng ta cũng phải bắt chước Đức Giêsu, thông điệp này sẽ mang lại sự can đảm…”

Bên cạnh đó, ĐHY và các TNV còn là một nhịp cầu nối kết. Nối kết không chỉ về sự gần gũi của ĐTC, mà còn nối kết của rất nhiều nhà hảo tâm đóng góp để mua những nhu yếu phẩm thiết yếu. Hơn nữa, bước chân hiệp hành này còn là nối kết tấm lòng của bao nhiêu con người chưa biết đến đất nước Ucraina hoặc chưa đặt chân tới Ucraina một lần hoặc chỉ nghe tin tức loáng thoáng trên báo đài, để từ đó họ cũng ý thức cầu nguyện cho những anh chị em đang chịu đau khổ.  Ánh sáng của tình thương không biên giới được chiếu tỏa từ nơi Thiên Chúa đang được tiếp tục thắp sáng giữa vùng tối tăm, đó cũng là thông điệp tình thương của Thiên Chúa dành cho nhân loại trong biến cố Giáng Sinh, cách riêng tại đất nước Ucraina vào những thời khắc này, rằng Thiên Chúa đang cùng hiệp hành với nhân loại trong mọi khoảnh khắc và cung bậc thăng trầm, như ĐTC khẳng định: “Đây là điều mà Đức Giêsu sẽ làm, luôn đặt mình vào vị trí của những người bệnh tật, những người đang đau khổ.”

Tôi mệt!” Lời thú nhận rất chân thành và đơn sơ của ĐHY trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại. Có lẽ điều này cũng là chính cảm thức chung của các TNV và của cả người dân tại Ucraina nữa. Cái mệt mỏi vốn đến từ thể xác của một vị Hồng Y đã sắp bước sang tuổi sáu mươi đang phải di chuyển giữa các thành phố và bị tắc nghẽn dọc biên giới lên tới 25 km, của những anh chị em TNV đã trực liên tục để hỗ trợ người dân khi cần và cũng là cái mỏi mệt đến từ những băn khoăn và mong chờ đến ngày bình yên. Nhưng nhiệt huyết vẫn trào tràn nơi những tâm sự của ĐHY và bao nhiêu TNV nơi đây. Mệt mỏi như một lời than vãn với Thiên Chúa của con người trong những lúc khó khăn và kiệt sức: “Lạy Chúa! Con mệt mỏi quá! Xin Chúa trợ lực cho con trong lúc này”, hoặc như tâm tình của thánh Phao-lô khi quả quyết rằng: “Khi tôi yếu chính là lúc tôi mạnh” (2Cr 12:10). Chỉ lúc này con người mới nhận ra cách hiển hiện rằng chỉ có Chúa mới có thể làm tất cả, còn những nỗ lực của con người là hạn hẹp và mong manh.

Xin tri ân ĐHY và các TNV thật nhiều đã cho nhiều người nhận ra sự ấm áp giữa mùa đông lạnh. Hiệp nguyện cho anh chị em đang chịu đau khổ tại Ucraina và trên toàn thế giới, luôn được một niềm an ủi sâu xa của Thiên Chúa, qua những lời cầu nguyện từ khắp nơi và qua những bàn tay thiện nguyện. Xin Chúa đồng hành cùng ĐHY, cùng các TNV và cùng những anh chị em đang chịu đau khổ.

                                                                                        Little Stream

[1] https://www.vaticannews.va/vi/vatican-city/news/2022-12/dhy-krajewski-dtc-dau-long-vi-ucraina.html

Thơ: MỞ CỬA RA

 Mở cửa ra tôi bước vào thế giới,

Có đầy hoa và ánh nắng mặt trời,

Có cánh đồng trải rộng khắp muôn nơi,

Muôn sinh vật đang tung tăng phơi phới.

Mở cửa ra tôi bước vào thế giới,

Thấy quanh mình tràn ngập những niềm vui,

Sẻ chia nhau chỉ một chút tiếng cười,

Ôi! Phép lạ! Hoá xanh vùng chết chóc.

Mở cửa ra tôi bước vào thế giới,

Vươn tay ra với kiếp mỏi đời người,

Để san phần với thế giới phần tôi,

Một phần tử nhỏ thôi, nhưng ý nghĩa.

Mở cửa ra tôi bước vào thế giới,

Thấy hôm nay sao khác với hôm qua,

Thấy đâu đâu cũng là những món quà,

Và nhận ra tôi – món quà Thượng Đế.

Mở cửa ra tôi bước vào thế giới,

Tôi thấy mình ý nghĩa giữa đời ai,

Bỏ đi tự ti, mặc cảm đường dài,

Tôi rảo bước đường tương lai vui đón.

Mở cửa ra tôi bước vào thế giới,

Tôi nhận ra tôi mới thật là người,

Khi hoà mình với thân kiếp nổi trôi,

Bè bạn, anh em, đồng bào, đất nước.

Mở cửa ra tôi bước vào đất nước,

Mong góp phần cho kiếp sống đẹp xinh,

Để khát khao sống trọn vẹn chân tình,

Bước chân đi, tôi đằm vào cuộc sống.

                                                                                        Little Stream

Suy tư: BÀI HỌC QUÉT LÁ

 Một đệ tử mới xin gia nhập vào cộng đoàn tu trì, vị bề trên đáng kính đã giao cho cậu bổn phận quét lá các khoảnh sân quanh nhà mỗi ngày. Vị bề trên dạy cậu rằng:

-“Đi tu không phải là học để làm những điều phi thường. Nhưng là để học biết làm những điều tầm thường cách phi thường.”

Đệ tử nhiệt huyết gật gù đồng ý, cúi đầu chào vị bề trên rồi cầm cây chổi đặt sát góc tường để thi hành nhiệm vụ của mình cách vui vẻ.

Những ngày đầu đệ tử làm điều này với nụ cười trên môi, gặp ai bước vào khuôn viên tu viện cũng mỉm cười và chào hỏi. Nhưng việc được kéo dài trong vài tháng liên tục thì đệ tử chợt ngán ngẩm. Chỉ cần nghĩ tới chiếc cán chổi bằng thanh tre nhỏ đã phải sởn da gà. Dù không nói gì với vị bề trên, nhưng cậu tỏ lộ điều ấy qua chính nét mặt bực tức của mình. Khách vào tu viện cũng không còn thấy cậu mỉm cười hay chào như trước nữa, có khi khách đến thăm phải bước sát bên gọi tên thì đệ tử mới giật mình chào lại khách.

Một cảm giác chán nản vô vàn và một màu đen tối bủa vây quanh cậu sau mỗi sáng mở mắt ra nhìn cuộc sống. Vẫn tiếng chuông vọng đều gọi mọi người bước vào nguyện đường. Vẫn tiếng các bạn đồng môn nói cười đang khi làm việc bổn phận của họ cách thoải mái. Riêng cậu cảm thấy mình bị bó buộc và nặng trĩu bởi một tư tưởng nào đó khó tả.

“Quét! Quét! Quét!” Mỗi tiếng nói là mỗi nhát chổi đệ tử hằn lên mặt sân với thái độ khó chịu. Cứ ngỡ làm ở một góc chẳng ai nhìn thấy, cậu lại tiếp tục bộc lên ý tưởng: “Sao không chặt bỏ những cái cây quái quỷ này đi để khỏi quét! Quét gì quét hoài!”

Đệ tử không hay vị bề trên đã đứng sau lưng mình từ khi nào. Ngài chỉ thinh lặng với tràng chuỗi trên tay. Khuôn mặt ngài hiền từ và mỉm cười phúc hậu khiến những nếp nhăn hằn lên trán cũng giãn nở theo nụ cười. Vị bề trên đưa bàn tay vịn bờ vai đệ tử, cậu giật mình quay lại, một cảm giác sững sờ trước bề trên và nhất là cậu đoán bề trên đã nghe những gì cậu nói nãy giờ.

Gãi đầu ngại ngùng, cậu ấp úng :

-“Con! Con! Con xin lỗi…!”

Vị bề trên bước tới chỗ ghế đá đặt dưới gốc cây gần chỗ sân đệ tử thường quét, đệ tử rón rén đi theo sau. Một cơn gió thổi mát rượi mang lại một cảm giác dễ chịu. Vị bề trên hỏi :

-“Con! Nếu chúng ta chặt những cành cây này đi thì chắc chắn ta sẽ không còn bóng mát, sẽ không thấy dễ chịu như cơn gió vừa rồi mang đến con nhỉ! Rồi khách đến thăm tu viện sẽ ngồi hóng mát ở đâu? Và… có lẽ họ sẽ thấy vui lắm nếu khoảnh sân trước mặt họ sạch, họ biết có bàn tay ai đó đã dọn sạch khoảnh sân để họ có chỗ lý tưởng để ngồi. Con nghĩ người khách nào đó ngồi ở chiếc ghế này hoặc đi vòng quanh đây có vui không? Nghĩ tới đó con thấy việc mình làm có ý nghĩa lớn lao biết chừng nào con nhỉ! ”

Vị bề trên ngừng đôi lúc để cùng đệ tử nghe tiếng gió thổi qua các kẽ lá, cũng để cho đệ tử suy ngẫm đôi lúc. Lát sau ngài nói tiếp :

-“Đi tu không phải là học để làm những điều phi thường. Nhưng là để học biết làm những điều tầm thường cách phi thường con à!”

                                                                                    Little Stream

Tản mạn: ĐÃ CÓ NHỮNG BÀI CA...

(Tưởng nhớ cha Tiến Lộc) 

Thuở còn ở quê, lớp giáo lý hàng Chúa Nhật của lũ trẻ chúng tôi là một gian phòng nhỏ đủ cho mười mấy đứa trẻ con quy tụ lại. Chị giáo lý viên trẻ thuở ấy yêu thương chúng tôi vô cùng. Chị vẫn hay dạy cho chúng tôi bao nhiêu điều quý báu, từ những bài học về đức tin nho nhỏ đến những điều mà lũ trẻ chúng tôi mơ màng tự tưởng tượng như thiên đàng, hỏa ngục. Chị cũng dạy cho chúng tôi những bài ca sinh hoạt trong giáo lý. Những bài ca suốt gần 30 năm rồi tôi vẫn nhớ từng câu, từng chữ, từng cử điệu. Những bài ca ấy cùng đi kèm với nội dung của bài giáo lý, nên mỗi lần muốn học bài thì cứ véo von mấy lời ca là bài học hiện về trong đầu mồn một. Tuổi thơ ở họ đạo nghèo của tôi là thế!

Đến lúc tôi trở thành giáo lý viên, tôi lại dùng chính những bài ca mà chị giáo lý viên dạy tôi thuở ấy để dạy lại cho các em. Dạy cả những cử điệu và kèm với những nội dung giáo lý có cùng ý hướng. Các em cũng nô nức học hát và múa theo, để sau đó là những ghi khắc khéo léo, mà mãi đến lúc này, có những em đã có gia đình vẫn nhắn với tôi rằng: “Cám ơn anh lúc đó chia sẻ với tụi em mà đến tận giờ tụi em vẫn nhớ!”

Rời quê hương và họ đạo lên đường đi học ở Sài Gòn, tôi học đôi chút ngón đàn guitar, và điều mà tôi khao khát thực hiện đầu tiên ngay khi biết đàn là đàn và hát những bài ca giáo lý thuở nhỏ được học. Tự cầm đàn, lấy tông rồi tự cất lên theo những nhịp ca khi nhanh khi chậm, khiến tôi mừng vui vô cùng. Từ đó, những giờ lớp giáo lý mà tôi hướng dẫn hay có bóng dáng của chiếc đàn guitar và những bài ca. Với tôi, đó là một trong những công cụ hữu hiệu và năng động để giúp người khác nhớ về Chúa và biết về Chúa. Đơn sơ và mộc mạc thôi nhưng đầy ý nghĩa.

Mãi về sau này, tôi có thời gian tìm hiểu sâu hơn về gốc tích những bài ca thuở ấy. Đó là những sáng tác của những gương mặt thân quen: Tiến Lộc, Quang Uy. Những cuộc lục tìm về các cha trên các trang mạng được tôi thực hiện ráo riết. Một cảm giác thật hào hứng khi tìm thấy một nguồn khởi hứng cho chính mình ngay từ bé xíu và cho đến khi hai thứ tóc như bây giờ. Tôi thực sự quý mến các cha, những người cha bận tâm về thanh thiếu niên – tương lai của Giáo hội. Tôi ấn tượng khi thấy cha Tiến Lộc và cha Quang Uy cùng song tấu trực tiếp trên sân khấu với phong thái tự tin và vui tươi, cả hội trường vỗ tay theo nhịp đàn và lời hát của các cha. Một lần khác, tôi được dự một chương trình văn nghệ đặc biệt tại 38 Kỳ Đồng. Tôi được tận mắt chứng kiến một cha Tiến Lộc vui tươi, và ngài đã điều khiển dàn nhạc chơi bài “Gặp Gỡ Đức Kitô” cho cả cộng đoàn cùng hát. Cha điều khiển dàn nhạc thật vui, lúc thì cha quay xuống giữ nhịp cho cộng đoàn hát, rồi cha lại quay lên dàn nhạc. Cứ thế, cả nhà thờ đều hòa vang bài “Gặp Gỡ Đức Kitô” thật ấm cúng.

Hôm nay, những bài ca sinh hoạt đã được truyền thông trên các phương tiện nghe nhìn chứ không còn ghi chép và học thuộc lòng như xưa, nhưng tôi muốn tự mình vận dụng trí nhớ và đàn hát với những lời ca mình còn nhớ, hát bằng cả con người và cảm xúc, hát về những bài giáo lý được học. Chợt đâu đang khi hát lại thấy xúc động vì… người truyền cảm hứng thuở ấy đã được Chúa gọi về.

Tạ ơn Chúa đã ban tặng một vị linh mục dõi sát gót thanh thiếu niên trong đời mục tử của ngài. Cám ơn cha đã truyền cho con nhiều cảm hứng trên hành trình nói về Chúa cho người khác, nhất là các bạn thanh thiếu niên. Xin chúc cha một hành trình mới đầy hy vọng và niềm vui.

                                                                                        Little Stream